VÍNSALARNIR OG VITORÐSMENN ÞEIRRA
Birtist sem skoðunargrein á vefmiðlinum vísi.is 27.12.25.
Samkvæmt íslenskum lögum skal verslun með áfengi vera í höndum Áfengis og tóbaksverslunar ríkisins (ÁTVR). Þetta fyrirkomulag hefur þótt stuðla best að stefnu stjórnvalda í áfengis- og vímuefnamálum enda sýnt að frekari markaðsvæðing áfengissölu myndi örva söluna umfram það sem nú gerist. Sú er og skoðun breiðfylkingar heilbrigðisstétta og forvarnarsamtaka sem hafa ítrekað sent yfirvöldum áskoranir vegna þessa. Utan úr heimi hafa borist jákvæð skilaboð frá lýðheilsustofnunum og hefur margoft komið fram að fulltrúar Alþjóðaheilbrigðisstofnunarinnar (WHO), hafa hrósað Íslendingum fyrir að sýna fyrirhyggju á þessu sviði.
Fyrirhafnarlítill gróði á kostnað samfélagsins
Margir hafa hins vegar viljað breytt fyrirkomulag og eru þar eins og fyrri daginn fremstir í flokki þeir sem sjá þarna möguleika á að hagnast verulega án teljandi fyrirhafnar. Þessir aðilar hafa verið iðnir við kolann að grafa undan lýðheilsustefnunni, þóst finna glufur í löggjöfinni sem þó engar eru eins og kýrskýrt er hverju læsu barni. Hinar raunverulegu glufur er hins vegar að finna í röðum stjórnmálamanna og fjölmiðlafólks.
Vínsalarnir hafa horft til hins evrópska efnahagssvæðis, EES, og haldið því fram að samkvæmt reglum þar á bæ megi selja vín í netsölu ef lagerinn er erlendis og fyrirtækið þar skráð. Þegar lögreglan lét loka afhendingarstöðvum áfengisnetverslana Smáríkisins og Nýju vínbúðarinnar á jóladag var skýring eigenda sú að um misskilning væri að ræða.
Hártoganir og útúrsnúningar
Í Morgunblaðinu var haft eftir einum slíkum á þriðja degi jóla: „Tímabundin lokun á afhendingarstað Nýju Vínbúðarinnar byggist á misskilningi um eðli starfseminnar. Ekki er um hefðbundna verslun að ræða, heldur afhendingarstað fyrir pantanir sem eru gerðar í gegnum breska netverslun og afhentar viðskiptavinum á Íslandi.“
Annars staðar voru birtar yfirlýsingar frá lögbrjótunum með hártogunum af þessu tagi auk þess sem beðist var velvirðingar á óhagræðinu sem lögreglan hefði valdið viðskiptavinum. En sem betur fer yrði opnað á nýjan leik daginn eftir enda hefði þetta inngrip tengst því að verslanirnar hefðu ekki mátt vera opnar á jóladag!
Drykkja vex samhliða lögleysunni
Svona fara menn að því að brjóta niður samfélag. Árum saman hafa foreldrasamtök gegn áfengisauglýsingum kært brot á auglýsingalögum en samkvæmt þeim er bannað að auglýsa áfengi. Við þessu hafa yfirvöld daufheyrst og meira að segja Ríkisútvarpið hefur lagst svo lágt að láta undan gróðahyggju áfengissölumanna og birt auglýsingar þeirra.
Nú er svo komið að unglingadrykkja færist í vöxt og telja forvarna- og æskulýðssamtök einsýnt að auglýsingaágengni og grimmari sölumennska ólöglegra vínsala eigi þar hlut að máli.
Vitorðsmenn víða að finna
Ekkert hrín hins vegar á stjórnvöldum. Löggjafarvaldið, framkvæmdavaldið, dómsvaldið, fjölmiðlarnir láta eins og ekkert sé. Alls staðar eiga óprúttnir vínsalar sér vitorðsmenn eða hvað annað má segja um allt það fólk sem er ætlað að standa vakt réttarríkisins en gerir ekki.
Formaður eins stjórnarflokkanna sagði á flokksþingi, eflaust við mikinn fögnuð, að flokkur sinn væri nútímalegur, pantaði ostana á veisluborð sín erlendis frá og áfengið á netinu - að sjálfsögðu!
Hvað er til ráða?
Hvað skal gera gagnvart sinnuleysinu og meðvirkninni? Það er augljóst. Í fyrsta lagi þarf hreinlega að ákveða að gefast ekki upp gagnvart niðurrifsöflum gróðahyggjunnar. Í öðru lagi þarf að standa með þeim fánaberum lýðheilsustefnunnar sem talað hafa fyrir daufum eyrum stjórnvalda allt of lengi. Þetta þyrftu allir að gera jafnt bindindismenn sem við hin sem erum það ekki en teljum okkur skilja hvaða hættur ágeng sölumennska á áfengi hefur í för með sér. Í þriðja lagi þurfum við hvert og eitt að beita áhrifum okkar hvar sem við erum í flokki eða samtökum til þess að stuðlað verði að samstöðu í samfélaginu um heill og hamingju og heilbrigt líf.
https://www.visir.is/g/20252822077d/vinsalarnir-og-vitordsmenn-theirra
------------------
Athygli er vakin á því að hægt er að gerast áskrifandi að fréttabréfi þessarar heimasíðu á slóð sem hér er að finna: https://www.ogmundur.is/
Fréttabréfið er sent aðeins endrum og eins til áskrifenda þeim að kostnaðarlausu að sjálfsögðu.
Here you can subscribe to a newsletter from this homepage, free of charge of course: https://www.ogmundur.is/
(Ábending: Margir þeirra sem hafa viljað skrá sig á útsendingarlista fréttabréfsins hafa orðið fyrir því að fá ekkert viðbragð eftir skráningu. Skýringin hefur oftar en ekki verið sú pósturinn hefur hafnað í ruslpósti. Fólk gæti að þessu.
To be taken note of: Sometime people who have wanted to subscribe to the news-letter (by pressing skrá netfang and by then giving their e-mail, netfangið þitt) have not got any confirmation. Ususally this is because the reply has been dirceted to the trash bin. Be aware of this.)