VOPNIN KVÖDD Á ALÞINGI
Eitt stærsta þingmál síðustu ára er frumvarp ríkisstjórnarinnar um
skerðingu lífeyrisréttinda opinberra starfsmanna. Það rennur í gegn
átakalaust. Ömurlegt var að hlýða á málflutninginn á Alþingi
um "samræminguna", sem þingmenn héldu varla vatni yfir.
Yfirlýsingarnar voru hástemmdar: "Gríðarlegt framfaraskref" ,
"söguleg stund" og "afreksverk". Eitthvað á þessa leið
hljóðaði það.
Frá mínum bæjardyrum séð er þetta hins vegar eins langt frá því að
vera afrek og hugsast getur og náttúrlega engin framför heldur
afturför. Og fyrir þingið var þetta álíka átakamikið og fyrir
rennandi vatn í góðum halla. Frá því ég kom inn á vettvang
verkalýðsbaráttunnar fyrir tæpum fjörutíu árum hefur slagurinn
gengið út á það hjá opinberum starfsmönnum að berjast gegn því sem
nú hefur gerst, nefnilega að samræming réttinda verði niður á við.
Þetta hefur fram til þessa tekist bærilega og orðið til
þess að lífeyrisréttindi almenna markaðarins hafa verið bætt
verulega og þannig átti náttúrlega að halda verkinu áfram,
samræma réttinn uppá við.
Innan verkalýðshreyfingarinnar hefur hins vegar alltaf verið
ágreiningur um hve mikla áherslu bæri að leggja á efri árin. Ég hef
litið á lífeyrisréttindi sem algert grundvallaratriði og verið
reiðubúinn að fórna kaupmætti yngri áranna að einhverju leyti til
að tryggja gott ævikvöld. Þar hafa öll samtök opinberra starfsmanna
verið samstiga. Þar til nú að þau sameinast um að fórna
lífeyrisréttindum á þeirri forsendu að ASÍ, SA, ríki og
sveitarfélög lofi því að tryggja þeim stórbættan kaupmátt. Þar
fullyrði ég hins vegar að ekkert er í hendi. Í reynd er
ekkert í hendi annað en skerðingin. Og látum við þá liggja
á milli hluta að ákvörðunar- og framkvæmdavaldið í þessu efni
liggur hvorki hjá SA né ASÍ þótt oftar en ekki hafi verið á þessum
aðilum að skilja að þannig vildu þeir hafa það.
Hver þingmaðurinn á fætur öðrum kvaðst tala af umhyggju fyrir ungu
kynslóðinni. Það þyrfti að passa upp á hana. Það er hins vegar hún
sem á að fara að skerða! Hinir eldri hafa allt sitt á þurru! Og
hverjir skyldu hafa samið um þetta aðrir en hinir eldri!
Síðan er það náttúrlega hitt, hve kostulegt það er að heyra
þingmenn fórna höndum vegna skattbyrði komandi kynslóða til að
tryggja lífeyrisréttindi. Réttindin verði að
skerða ella komi skattbyrðin til með að verða óbærileg. En hver á
að borga inn í launaumslag opinberra starfsmanna, sem okkur er sagt
að verði þykkara en nokkru sinni fyrr? Skyldi það ekki vera hinn
sami skattborgari? Þið munið, það átti ekki að skerða kjörin,
krónurnar áttu að verða jafnmargar!
Veruleikinn er sá að nú hefur sá draumur ræst að færa
lífeyrisréttindi opinberra starfsmanna niður samkvæmt gamalli kröfu
Samtaka atvinnurekenda og því miður Alþýðusambands Íslands
- það er hin napra staðreynd eins ömurlegt og það er að þurfa að
segja það. Alþingi rekur nú smiðshöggið á verkið með því að styðja
á atkvæðistakkann. Það er afreksverkið sem þingmenn gumuðu af í
umræðu um málið. Alþingi hefði getað stöðvað þetta ólukkans
mál - það hefði ekki þurft fjölmenna sveit til þess. En til þess
hefði þurft vilja, öflugri en þann sem gengur út á það fyrst og
síðast að leggja niður öll vopn svo ljúka megi þingi sem
fyrst.