Greinar September 2009

NÚ HLUSTUM VIÐ Á LÆKNA


...Þetta var upphaf forsíðufréttar Morgunblaðsins síðastliðinn fimmtudag. Þar var einnig vitnað til upplýsinga frá Lýðheilsustöð m.a. um dauðsföll af völdum reykinga. Upp í hugann komu bílarnir tveir, sundurtættir hvor andspænis öðrum ofan á gámi eða einhveju slíku, sem blasa við sjónum þegar ekið er upp á Hellisheiðina. Stórum stöfum segir frá hve mörg dauðaslys hafi orðið í umferðinni það sem af er ári. Nú stendur talan í tíu. Yfirleittt endar talan á milli tuttugu og þrjátíu. Dauðatalan vegna reykinga er nokkru hærri. Hún er fjögur hundruð - 400   - yfir árið! Sigríður Ólína Haraldsdóttir segir í fyrrnefndri Morgunblaðsfrétt að oftar en ekki verði sjúklingar undrandi þegar þeim er greint frá því að...

Lesa meira

Í ANDA MÓÐUR THERESU?

Nú er ár liðið frá því bandaríska/fjölþjóðlega fjármálafyrirtækið Lehman Brothers varð gjaldþrota. Í snarhasti voru milljarðar fluttir frá London vestur um haf - til að bjarga verðmætum "heim". Í London var skrifstofum lokað og þúsundir misstu vinnu sína í höfuðborg Bretlands. Nokkrum dögum síðar hrundu útibú Landsbankans í Bretlandi - eða öllu heldur þeim var hrundið. Breska stjórnin ákvað að frysta allar eigur Landsbankans með hryðjuverkalögum. Hvers vegna hryðjuverkalög á Ísland ...

Lesa meira

AÐ VERÐSKULDA VÖLD


...Maður hefði ætlað nú eftir hrunið að slíkir aðilar temdu sér hógværð í málflutningi. Af viðtali við Hannes G. Sigurðsson, aðstoðarframkvæmdastjóra Samtaka atvinnulífsins, í Sjónvarpsfréttum í kvöld að dæma, hafa þessir aðilar ekkert lært. Hannes var stóryrtur í garð ríkisstjórnarinnar fyrir "að draga lappirnar" í endurreisnarstarfinu. Á hvern hátt skyldu stjórnvöldin draga lappirnar að mati SA? Þau vilja ekki, að sögn aðstoðarframkvæmdastjórans, að stóriðjustefnunni verði áfram hrundið fram af sama offorsi og til þessa (með geigvænlegri skuldsetningu orkufyrirtækjanna), þau vilji ekki hleypa erlendum fjárfestum í orkuiðnaðinn og þau vilji ekki virkja Þjórsá! Allt þetta vill Hannes ólmur að gert verði í snarhasti. Álíka ólmur er hann - og félagar hans í atvinnurekendasambandinu - og þeir voru áður fyrr að...

Lesa meira

STIGLITZ Í SILFRINU

Í dag verður Joseph Stiglitz í Silfri Egils. Þetta þykir mér vera góð byrjun á vetrinum hjá Agli! Stiglitz fékk Nóbelsverðlaunin í hagfræði árið 2001. Hann er fyrrum aðalhagfræðingur Alþjóðabankans en nú prófessor við Columbiaháskóla í New York. Stiglitz var á sínum tíma einn helsti efnahagsráðgjafi Bills Clintons forseta Bandaríkjanna. Stiglitz er kunnur fyrir gagnrýna hugsun og hefur umfjöllun hans um stefnu Alþjóðagjaldeyrissjóðsins og Aljþóðabankans í málefnum skuldsettra ríkja vakið athygli - þó ekki alltaf hrifningu ráðandi afla. Eitt er óhætt að fullyrða: Á Joseph Stiglitz er hlustað. Það verður og gert í ...

Lesa meira

SNÚUM VÖRN Í SÓKN

...Ekki svo að skilja að fyrr á tíð hafi heilbrigðisstarfsfólk ekki búið við miklu erfiðari aðstæður en nú. Það sem gerir hins vegar stöðuna verri núna er krafan um að vinda ofan af og draga saman. Það er erfitt. Ákvarðanir sem leiða til lakari þjónustu eða uppsagna eru - og eiga að vera - erfiðar. Verkefnið er hins vegar að reyna í lengstu lög að koma í veg fyrir að einmitt þetta gerist. Nú er það svo að ekkert kerfi er svo gott að það megi ekki bæta það og öll kerfi - þar á meðal heilbrigðiskerfið - eiga að vera í stöðugri endurskoðun. Orðið hagræðing er stundum - og reyndar oftast  - notað sem feluorð fyrir niðurskurð. Það á ekki að gera. Ef hins vegar hægt er að snúa niðurskurði yfir í...

Lesa meira

OECD, NIÐURSKURÐUR OG AÐILAR VINNUMARKAÐAR

...En það eru heilbrigðismálin sem standa mér næst. Þar lýsir OECD því yfir að hægt sé að skera niður um fimmtung án þess að skerða þjónustu! Við þurfum ekki annað en líta til Spánar til að finna fordæmi, segja skýrsluhöfundar. Það sem gera þurfi sé að opna kerfið betur fyrir einkavæðingu og taka upp notendagjöld í ríkari mæli. Á mannamáli þýðir þetta að hækka eigi sjúklingaskatta. Prófessor í hagfræði sagði í Spegli RÚV í kvöld að almennt væri andstaða gegn hugmyndum OECD innan heilbrigðiskerfisins. Þetta þótti mér afvegaleiðandi yfirlýsing ...Mér heyrðist ég heyra í fulltrúum aðlja vinnumarkaðar tjá sig um skýrsluna og að hagfræðingur ASÍ hafi andmælt hugmyndunum sem snúa að heilbrigðiskefinu. Fróðlegt verður að fylgjast með fulltrúum samtaka launafólks þegar næsta niðurskurðarhrina í anda OECD og AGS  byrjar í veflerðarkerfinu. Ekki hafa mér virst þeir bera mikinn kvíðboga fyrir niðurskurðinum til þessa og vísa ég þá í ...

Lesa meira

Í BESTA FALLI LÁNÞEGAR

Í gær var mér kynnt nýtt hugtak á íslenskri tungu: lánþegi. Kannski er hugtakið alls ekki nýtt. En í þeirri merkingu sem mér var kynnt orðið er það nýlunda. Alla vega ekki ýkja gamalt. Hugtakið í hinni nýju merkingu átti við þegar Landsbanki og Búnaðarbanki voru "seldir". Þá var lánað fyrir sölunni og það sem síðan á annað borð var greitt, var borgað með arðinum af hinum keypta banka. Nú stendur til að hópur fjármangara sem kalla sig Magma Energy, kaupi sig inn í orkugeirann á Reykjanesi. Fyrst í stað var því haldið fram að með þessum kaupum kæmi nýtt erlent fjármagn inn í landið. Nú kemur á daginn að ráðgert er að útborgun Magma sé aðeins 30% af kaupverðinu. Keypt er á hálfprís því svo lágt er krónan metin eins og sakir standa: 50% afsláttur þar. Þau 70% sem eftir standa eru lánuð!....

Lesa meira

Frá lesendum

Allt Frá lesendum

Fréttabréf

Afskrá

 

Frjálsir pennar

Kári: VALDHEIMILDIR ESB OG ORKUMÁL

... Þegar Evrópusambandið, og aðildarríki þess, „deila valdheimildum“ (shared comptetence) þá missa aðildarríkin jafnframt valdheimildir sínar [competence] til þess að setja lög og taka ávarðanir á viðkomandi sviði, þegar Evrópusambandið ákveður að setja reglur (reglugerðir, tilskipanir). Af þessu er strax ljóst að ríki heldur ekki áfram fullu valdi á sviði sem fellur undir „shared competence“ [eins og orka gerir eftir Lissabon-sáttmálann]. Í stuttu máli merkir það að tveir aðilar [ESB vs. aðildarríki] deila rétti til þess að setja lög og taka ákvarðanir á ákveðnum sviðum, en Evrópurétturinn er þó ríkjandi [kjósi Evrópusambandið að aðhafast ...

Lesa meira

Þórarinn Hjartarson: STRÍÐSÖFLUNUM MIÐAR BETUR Í NORÐRI EN SUÐRI

Átökin um hnattræn yfirráð nú um stundir einkennast annars vegar af mikilli alhliða drottnunarstöðu Bandaríkjanna og NATO-blokkarinnar – sem í krafti stöðu sinnar kalla sig „alþjóðasamfélagið“ – og hins vegar af hnignandi stöðu sömu blokkar. Efnahagsleg hnignun hennar (undanhald í keppninni um heimsmarkaðinn) samfara miklum hernaðaryfirburðum leiðir af sér þá miklu árásahneigð sem hún sýnir (sérstaklega Bandaríkin). Helstu stríð og stríðsógnir nútímans eru frá þessari blokk komnar, undir bandarískri forustu. Á 21. öldinni hafa ...

Lesa meira

Kári skrifar: ÍSLENSKT ÞJÓÐFÉLAG Í HELGREIP MAFÍUSTARFSEMI? - BANKAKERFI OG AUÐLINDIR - ORKUPAKKI 4

Þegar rætt er um orkumál þjóðarinnar er nauðsynlegt að gera það í alþjóðlegu samhengi – sem hluta af alþjóðlegri hagsmunabaráttu. Einn af verstu göllum Evrópusambandsins er mikill „frjálshyggjuhalli“ á ákveðnum sviðum. Hann birtist m.a. í afstöðu sambandsins til markaðsvæðingar og einkavæðingar.
Í stuttu máli felur markaðsvæðing í sér að ákveðin starfsemi er opnuð upp á gátt fyrir bröskurum og fjárglæframönnum, enda eru það þeir hópar sem helst hafa pólitísk sambönd, aðgang að fjármagni og geta nýtt sér tækifærin sem ...

Lesa meira

Jón Karl Stefánsson skrifar: BANDARÍKIN FÆRA HEIMINN NÆR KJARNORKUVETRI, OG ÍSLAND HJÁLPAR TIL?

Þann 20. október 2018 tilkynnti forseti Bandaríkjanna að Bandaríkin myndu hverfa frá samningi um banni við skamm- og meðaldrægum kjarnorkuvopnum, eða INF samningnum svokallaða, sem Bandaríkin og Sovétríkin höfðu skrifað undir árið 1987. Bandaríkin riftu samningnum þann 1. febrúar s.l. og strax daginn eftir fylgdi Rússland á eftir. Bandaríkin véku formlega frá samningnum 2. ágúst s.l. Vopnauppbyggingin er þegar hafin ...

Lesa meira

Kári skrifar: ÓSJÁLFSTÆÐIR ALÞINGISMENN

... Það er ætíð fyrirhafnarmeira að setja sig inn í mál, og beita eigin dómgreind, en að falla í gryfju meðvirkninnar með valdinu og hjarðmennskunni. Tvíhyggja er hugtak sem fyrst kemur í hugann þegar rýnt er í „rök“ stuðningsmanna orkupakkans. Sama fólk telur að það sé hægt að innleiða reglugerðir og tilskipanir evrópsks réttar, sem hafa fullt lagagildi á Íslandi, en jafnframt hafa áfram fullt vald á sama sviði samkvæmt íslenskum lögum. Þetta er óleysanleg mótsögn ... 

Lesa meira

Kári skrifar: NOKKUR ATRIÐI SEM ÞINGMENN ÆTTU AÐ VELTA ALVARLEGA FYRIR SÉR - ORKUPAKKI 3

Eins og mörgum er kunnugt er fyrirhuguð atkvæðagreiðsla um þriðja orkupakkann næstkomandi mánudag. Eftir að hafa horft á umræður frá Alþingi, nú í kvöld, er ljóst að of margir þingmenn eru alveg úti að aka í umræðunni og virðast ekki gera sér nokkra grein fyrir því hvað þar er um að ræða. Talsmenn Pírata eru t.a.m. í „stjarnfræðilegri“ fjarlægð frá inntaki málsins [fastir í sínu fari]. Sama á við um talsmenn VG sem greinilega eru í afneitun og hvorki geta né vilja skilja heildarsamhengi hlutanna. Það á einnig við um flesta talsmenn Sjálfstæðisflokksins og framsóknar. Þar er gjarnan vísað í ...

Lesa meira
Allt Frjálsir pennar