ÞÖRF Á ALVÖRU UPPSKURÐI Á HEILBRIGÐIS-KERFINU
Heilbrigðiskerfið er ónýtt - Nú þarf alvöru uppskurð. Á
gjörgæsludeildinni liggur magur skrokkurinn tengdur öndunarvél og
ótal leiðslum og andar þungt. Liðnir góðæristímar hafa augljóslega
farið fram hjá þessum manni. Rifbeinin standa út úr skinninu, hann
er órakaður og ótal smáplástrar nánast þekja líkamann. Læknar hafa
komið og farið og hrist hausinn. Hann þarfnast stórrar og tvísýnnar
aðgerðar. Biðlistarnir eru langir. Rætt er um að aftengja manninn
og hefja líknandi meðferð. Hann er af stórri og þekktri ætt.
Einhverra hluta vegna hefur enginn komið að vitja hans.
Óheillaþróun hefur orðið í íslenska heilbrigðiskerfinu á síðustu
tæpum tveim áratugum. Áður fyrri var litið svo á að greiðslur fyrir
lyf og heilbrigðisþjónustu kæmu úr sameiginlegum sjóðum landsmanna.
Fólk átti ekki að þurfa að hafa stórfelldar fjárhagsáhyggjur þó það
veiktist. En nýir siðir, ný gildi og hugmyndir komu með nýjum
mönnum. Horft hefur verið til Ameríku og trúarsetningar
nýfrjálshyggjunnar hafa verið í hávegum hafðar. Komið hefur verið á
flóknu kerfi gjalda og álagna á sjúklinga og viðamiklu
innheimtukerfi. Ómarkvissar, stundum gagnslausar og jafnvel
eyðileggjandi aðgerðir, undir merkjum sparnaðar, hafa skilað
stórlega skertri þjónustu og miklum óþægindum fyrir starfsfólk og
þá sem síst skyldi, þ.e. sjúklingana. Furðulegt launakerfi hefur
þróast um verk lækna, fyrst og fremst á sjúkrahúsum, sem færir
sumum þeirra laun langt umfram það sem eðlilegt getur talist.
Biðlistar hafa lengst gríðarlega og kostnaður farið algerlega úr
böndunum. Lyfjamarkaðurinn er í höndum örfárra auðmana sem ráða
markaðnum. Lyf hafa hækkað mikið í verði. Samkeppni er nánast
engin. Hún er í orði en ekki á borði. Á þessu þarf að taka með
vitrænum hætti. Það er löngu, löngu tímabært að skera
heilbrigðiskerfið upp. Þetta er stór aðgerð en algerlega
nauðsynleg. Fyrirmyndina að nýju heilbrigðiskerfi verður að sækja
til nágrannaríkjanna, einkum í Skandinavíu, þar sem víðast er vel
rekin og góð heilbrigðisþjónusta og viti menn, hún er innifalin í
sköttum og nánast frí. Umhugsunarvert er að í Bretlandi, þar sem
áður var eitt höfuðvígi frjálshyggjunnar, er nú nánast frí
heilbrigðisþjónusta. Nú eru félagshyggjuflokkar við völd. Hafa þeir
vilja og þor til þess að fara í alvöru uppskurð á þessum stóra og
mikilvæga málaflokki? Munu þeir hafa lausnir og tillögur á borðinu
þegar til kosninga kemur? Það var ekki svo í síðustu kosningum.
Þarna er um mikið réttlætismál að ræða og sá flokkur sem byði
ákveðnar, róttækar og skynsamlegar úrlausnir í heilbrigðiskerfinu,
fyrir kosningarnar nú í vor, myndi svo sannarlega fá góðan vind í
seglin frá kjósendum. Enginn flokkanna bauð kjósendum slíkt fyrir
síðustu kosningar. Vonarstjarna skín á himni. Það er komin ný
stjórn . Það er kominn nýr heilbrigðisráðherra. Hann hefur lengi
gagnrýnt þá sem stýrt hafa heilbrigðismálunum. Nú er komin
ögurstund. Mun hann sýna það áræði og þann dug sem þarf?
Ábúðarfullur, hávaxinn og myndarlegur maður, með grásprengt hár og
skegg, gengur ákveðnum skrefum inn á spítalann. Hann gengur inn í
forherbergið og þvær hendur sínar vandlega. Hann skrýðist græna
sloppinum, setur upp munngrímuna og gengur inn á skurðstofuna. Hann
horfir um stund á sjúklinginn og hikar eilítið. Skyndilega réttir
hann fram hendurnar með ákveðnu látbragði. Hnífur er lagður í lófa
hans. Aðgerð er hafin. Sjá tengil á bloggsíðu mína: http://jgfreemaninternational.blog.is/
Bestu kveðjur,
Jóhann G. Frímann